Podstawowe zasady BHP w transporcie wewnętrznym

Transport ręczny

Mimo dużego już zmechanizowania prac transportowych podnoszenie i przenoszenie ciężarów przez pracowników odgrywa ciągle dużą rolę. Poniżej znajdują się podstawowe zasady podnoszenia i przenoszenia ciężarów oraz obowiązujące normy.

Zasady prawidłowego przenoszenia ciężarów:

• należy trzymać ciężar tak blisko ciała, jak to tylko jest możliwe (obciążenie wzrasta z odległością między ciężarem a pracownikiem).
• podnosić ciężar w zakresie wysokości od dłoni do barków; jeśli ciężar znajduje się poniżej wysokości, na jakiej znajdują się dłonie, należy zastosować odpowiednie pętle, uprząż lub hak.
• starać się jak najkrócej utrzymywać, cięĪar w rękach.
• unikać dużej częstotliwości podnoszenia (szybkie tempo).
• podczas podnoszenia minimalizować ruchy tułowia (pochylenia, skłony i skręcenia).
• należy unikać dużych obiektów, które wykraczają poza zasięg rąk oraz ograniczają widzenie.
• unikać podnoszenia obiektów z przemieszczającym się środkiem ciężkości.
• przenosić ciężar na opuszczonych rękach; dźwiganie ciężaru przy zgiętych w stawie łokciowym rękach zwiększa dwukrotnie obciążenie zaangażowanych mięśni.

Normy transportu ręcznego dla dorosłych

1. Mężczyźni

Transport indywidualny

Transport zespołowy

I. przedmioty o długości powyżej 4 m i o ciężarze powyżej 30 kg, mogą być przenoszone przez odpowiednią liczbę, pracowników nie mniejszą niż 2, z tym, aby na 1 pracownika przypadał ciężar do:

– 50 kg, gdy praca ma charakter dorywczy, a odległość przeno­szenia nie przekracza 25 m,

– 45 kg, gdy praca ma charakter dorywczy, a odległość przeno­szenia przekracza 25 m, lub gdy praca ma charakter stały a odległość przenoszenia nie przekracza 25 m,

– 40 kg, gdy praca ma charakter stały, a odległość przenoszenia wynosi od 25 m do 75 m,

II. wspólne dźwiganie i przenoszenie ciężarów przekraczających 750 kg dozwolone jest tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy względy techniczne nie pozwalają na użycie siły mechanicznej. Powinno być ono dokonywane pod nadzorem i z zachowaniem postanowień dotyczących wielkości ciężaru na 1 pracownika podane wyżej.

Technika podnoszenia ciężaru zalecana dla mężczyzn

Mężczyzna przy podnoszeniu ciężaru musi:

1. stanąć tak, aby przedmiot znajdował się między stopami,
2. ustawić stopy w sposób zapewniający jak największą stabilność ciała,
3. odległość między stopami powinna wynosić od 25 do 30cm,
4. mieć jak najbliżej siebie środek ciężkości człowieka i przedmiotu,
5. osie pionowe i poziome człowieka i podnoszonego przedmiotu powinny jak najbardziej nakładać się na siebie,
6. ugiąć kolana, tułów utrzymywać możliwie najbardziej wyprostowany,
7. podnosić przedmiot, wykorzystując siłę mięśni nóg i tułowia z wyprostowanymi opuszczonymi ramionami,
8. przyciągnąć ciężar możliwie najbliżej ciała.

2. Kobiety

Technika podnoszenia ciężaru zalecana dla kobiet

Kobieta przy podnoszeniu ciężaru musi:

1. przyklęknąć na jedno kolano, tak żeby było ono jak najbliżej ładunku (nawet przylegało),
2. przy czym stopa drugiej nogi powinna znajdować się odległości ok. 30 cm od ładunku,
3. uchwycić z obu stron ładunek w taki sposób, żeby nie wysunął się z rąk,
4. podnosić ładunek przez prostowanie nóg, zachowując przez cały czas wyprostowane plecy (kręgosłup).

Przemieszczanie materiałów szkodliwych i niebezpiecznych

Organizując prace związane z ręcznym przemieszczaniem materiałów mogących stwarzać zagrożenia w związku z ich właściwościami (żrącymi, trującymi, pylącymi), powinno się eliminować lub ograniczać te zagrożenia. Nie wolno dopuszczać do przenoszenia przez jednego pracownika materiałów ciekłych – gorących, żrących albo o właściwościach szkodliwych dla zdrowia, których masa wraz z naczyniem i uchwytem przekracza 25kg.

Transport mechaniczny

W zakładzie pracy mechaniczny transport wewnętrzny jest dzielony na:

1. transport składowo-magazynowy,
2. transport produkcyjny, który można dodatkowo podzielić na:

• transport międzywydziałowy,
• transport wewnątrzwydziałowy,
• transport stanowiskowy,
• transport miedzystanowiskowy.

Jest on realizowany przez środki transportu o ruchu:

1. przerywanym   (np. dźwigi, dźwignice, wózki jezdniowe, wózki szynowe),
2. ciągłym (np. przenośniki, pompy z rurociągami, sprężarki, wentylatory, dmuchawy).

Można jeszcze środki transportu podzielić w zależności od kie­runku przemieszczania ładunku na środki:

• do transportu pionowego,
• do transportu poziomego,
• do transportu mieszanego.

Z uwagi na duże zagrożenie dla pracowników środkami trans­portu stosowanymi w zakładzie, należy ściśle przestrzegać obowią­zujących przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w tym zakresie.

Podstawowe zasady bezpieczeństwa przy obsłudze urządzeń transportowych:

1. dobry stan techniczny urządzenia, potwierdzony odpowiednim wpisem w dokumentację eksploatacyjną urządzenia,
2. dobry stan techniczny nawierzchni, po której poruszają się urzą­dzenia transportowe,
3. odpowiednie przeszkolenie zawodowe pracowników obsługują­cych urządzenia transportowe oraz odpowiednie uprawnienia, jeżeli są wymagane,
4. stosowanie tylko atestowanych materiałów do elementów wy­posażenia urządzeń do transportu pionowego takich jak: łańcu­chy, liny, haki, bębny, krążki itp.,
5. odpowiednie oświetlenie terenu obsługiwanego przez urządze­nie transportowe,
6. sprawna sygnalizacja.